Z pomocą profesjonalnych inkubatorów do jaj można zadbać o bezpieczny oraz wydajny proces wylęgowy, zwiększając tym samym efektywność prowadzenia własnej hodowli. W zależności od rozmiaru oraz zastosowanych systemów, podobne urządzenia sprawdzą się zarówno na potrzeby przemysłowych ferm drobiu, jak też amatorskich hodowców. W niniejszym tekście tłumaczymy, jak są zbudowane oraz czym charakteryzują się profesjonalne inkubatory do jaj.
Czym właściwie jest inkubator do jaj?
Inkubatory są rodzajem specjalnych urządzeń, których zadaniem jest zapewnianie właściwych warunków dla wylęgu ptactwa hodowlanego – najczęściej kur, jednak większość dostępnych na rynku jednostek można z powodzeniem wykorzystać również w przypadku indyków, bażantów czy też gęsi. Inkubatory stanowią dość szeroki segment rynkowy, dlatego bez problemu znajdziemy model dopasowany do indywidualnych potrzeb, zarówno pod względem parametrów technicznych, jak też wielkości, która jest oczywiście uzależniona od tego, ile jaj planujemy inkubować.
Podstawowy podział inkubatorów wyróżnia urządzenia profesjonalne, przeznaczone na potrzeby przemysłu drobiarskiego, oraz urządzenia do użytku domowego. Pierwszy rodzaj przypomina swoim wyglądem szafki z szufladami, które noszą nazwę tacek klujnikowych (to właśnie na nich spoczywają jajka w czasie procesu inkubacji). Inkubatory do wylęgu jaj na skalę przemysłową nie różnią się jednak jedynie rozmiarem i kształtem, ale także stopniem zautomatyzowania i zastosowanymi systemami. Wśród nich należy wymienić chociażby termoobieg, izolację, wentylację czy też zautomatyzowane systemy obracania.
Inkubatory domowe służą do inkubacji małych ilości jaj, a obsługa tego rodzaju urządzeń wymaga o wiele więcej uwagi oraz czasu. Z tego względu na komercyjnych fermach i hodowlach, a także w specjalistycznych laboratoriach korzysta się jedynie z profesjonalnych inkubatorów. Funkcjonalność nie jest ich jedyną zaletą – cechują się również wyższą trwałością, łatwiejszym utrzymaniem w czystości oraz niższym zużyciem prądu.
Możliwość kontroli i utrzymania pożądanej temperatury
W naturze za dostarczenie jajku odpowiedniej ilości energii cieplnej odpowiada wysiadująca kura. Zadaniem inkubatora jest więc zastąpienie zwierzęcia i zapewnienie właściwej temperatury, która w przypadku rozwijających się piskląt powinna oscylować od około 37,3 do 37,9°C.
Urządzenie nie może doprowadzić do spadku lub przekroczenia tych wartości, ponieważ zbyt niska temperatura opóźni wyklucie i osłabi ptactwo, z kolei zbyt wysoka sprawi, że młode przyjdą na świat za szybko, przez co będą podatne na choroby. W ekstremalnych przypadkach, np. kiedy temperatura przekroczy 40°C, może dojść nawet do śmierci piskląt – wyjaśnia nam specjalista reprezentujący firmę Bio Eggs z Krakowa, która zajmuje się dystrybucją urządzeń do hodowli drobiu.
W profesjonalnych inkubatorach do jaj problemy z utrzymaniem odpowiedniej temperatur nie powinny jednak sprawiać żadnych problemów. Nowoczesne urządzenia są wyposażone w automatyczną cyfrową kontrolę poziomu ciepła, a dodatkowe wskaźniki pozwalają też na osobiste monitorowanie temperatury. Dzięki temu przegrzanie lub wyziębienie jajek jest praktycznie niemożliwe.
Zautomatyzowane obracanie jaj
Obracanie jaj to powszechna praktyka, którą stosuje się w przypadku jaj wszystkich ptaków hodowlanych, od drobiu, przez ptactwo wodne, aż po tak egzotyczne osobniki jak papugi. Jaki jest cel tego działania? Otóż regularne obracanie jaj pozytywnie wpływa na rozwój pisklęcia, a przy okazji zapobiega przyklejeniu się młodego do wewnętrznej ścianki skorupki (w tym przypadku wydostanie się na świat byłoby znacznie utrudnione lub nawet całkowicie niemożliwe).
W prostych modelach inkubatorów, zwłaszcza tych przeznaczonych do użytku domowego, obracanie jest wykonywane ręcznie. Taką czynność należy wykonywać co najmniej 2 razy dziennie, co w przypadku nieco większej ilości jaj może zabierać naprawdę sporo cennego czasu. Nowoczesne urządzenia eliminują ten problem, ponieważ zastępują pracę człowieka w pełni zautomatyzowanym systemem. Przemysłowe inkubatory lęgowe zadbają więc o odpowiednie obracanie jajek, które mogą przeprowadzać z o wiele większą częstotliwością.
Dbanie o właściwe parametry powietrza
Odpowiednia temperatura to nie wszystko. Do właściwego rozwoju pisklęta potrzebują również dostępu do świeżego powietrza – w przypadku inkubatorów są to specjalnie zaprojektowane systemy wentylacyjne, które dbają o regularną wymianę zużytego powietrza znajdującego się wewnątrz urządzenia. Przy wyborze inkubatora warto zwrócić uwagę na dodatkowe funkcjonalności, np. zabezpieczenia przed spadkiem napięcia czy też dodatkowe filtry, które chronią sprzęt przed działaniem pyłu oraz wilgoci.
Ostatnim czynnikiem środowiskowym, jaki jest kontrolowany przez zaawansowane inkubatory lęgowe, jest poziom wilgotności powietrza. Przyjmuje się, że w czasie inkubacji powinien on oscylować w granicach od 25% do 60%. Tutaj również nie musimy przesadnie martwić się o utrzymanie tego parametru, ponieważ zrobi to za nas automatyczny system utrzymywania wilgotności. Zadaniem hodowcy jest więc tylko regularne uzupełnianie zbiornika wody oraz ewentualne monitorowanie warunków z pomocą cyfrowego wskaźnika wilgotności.
